zondag, december 19
Bosco
Ik schreef al eerder dat ik de reis naar Oeganda indrukwekkend vond. Maar waarom was het zo indrukwekkend eigenlijk? Ik ben er nog niet over uitgedacht maar ik denk dat het vooral is omdat ik nu voor het eerst bewust heb meegemaakt wat het is wanneer een land, een samenleving, een groep mensen aan het herstellen is van een lange en vernietigende oorlog. In Cambodja, waar ik in januari was, was me ook al opgevallen dat de mensen zich er heel anders gedroegen dan in de buurlanden. De wantrouwende en harde blik van de Cambodianen stond in schril contrast met de open vriendelijk blik van de meeste Thai bijvoorbeeld. In Oeganda heb ik maar heel weinig mensen spontaan en echt zien lachen. Blikken zijn naar binnen gekeerd of op zijn best nieuwsgierig met een flinke dosis wantrouwen.
Het is ook niet niks dat een land, een gebied, dat zo lang in oorlog en geweld is ondergedompeld geweest, generaties heeft zien opgroeien in kampen waar ze verstoken waren van onderwijs, medische zorg en bovenal menselijke waardigheid. Het stompt mensen af en maakt ze ‘minder menselijk’.
Het ergste voorbeeld daarvan was wel de ontmoeting met Bosco in het dorpje Amoro. Wij zaten daar met de Amoro Youth Association (AYA) onder een boom op het dorpsplein te overleggen toe een klein jongentje, we dachten een jaar of twee, in heel vieze kleren bij ons kwam zitten. Janneke vroeg aan één van de mannen of het zijn zoon was, maar hij zei van niet. Toen Quinto, onze begeleider, even doorvroeg, bleek dat het kind ‘van niemand’ was.
Het verhaal was dat hij met z’n ouders, of in ieder geval zijn moeder naar het dorp was gekomen vanuit het vluchtelingen kamp. Zijn ouders waren echter pasgeleden overleden en sindsdien zwierf hij rond. Hij at van wat mensen weggooiden en probeerde te overleven en 's nachts ergens te schuilen. De groep schatte hem een jaar of vier. Quinto, Janneke en ik waren in schok. We overlegden wat te doen. Moesten we dit verhaal ‘geloven’ en als het waar was; wat was dan wijsheid. We besloten om één van de vrouwen uit de groep te vragen wat eten voor het kind te kopen (en gaven haar wat geld daarvoor) en om Bosco te melden bij SOS kinderdorp in Gulu town. Ons bezoek aan SOS leverde op dat het ‘geval’ zou worden onderzocht. Als het verhaal klopte zou Bosco eventueel in het SOS dorp kunnen worden opgenomen of eerst tijdelijk in een andere opvang. Er was ook nog sprake van een broertje ergens en ook dat zou worden uitgezocht. We hebben er nog niets over gehoor. Bosco zwerft nu ook in mijn gedachten. Machteloos en verdrietig maakt het me maar ik weet dat dit slechts één van de vele verhalen is van een kind dat slachtoffer werd van een verschrikkelijke oorlog.
Het is ook niet niks dat een land, een gebied, dat zo lang in oorlog en geweld is ondergedompeld geweest, generaties heeft zien opgroeien in kampen waar ze verstoken waren van onderwijs, medische zorg en bovenal menselijke waardigheid. Het stompt mensen af en maakt ze ‘minder menselijk’.
Het ergste voorbeeld daarvan was wel de ontmoeting met Bosco in het dorpje Amoro. Wij zaten daar met de Amoro Youth Association (AYA) onder een boom op het dorpsplein te overleggen toe een klein jongentje, we dachten een jaar of twee, in heel vieze kleren bij ons kwam zitten. Janneke vroeg aan één van de mannen of het zijn zoon was, maar hij zei van niet. Toen Quinto, onze begeleider, even doorvroeg, bleek dat het kind ‘van niemand’ was.
Het verhaal was dat hij met z’n ouders, of in ieder geval zijn moeder naar het dorp was gekomen vanuit het vluchtelingen kamp. Zijn ouders waren echter pasgeleden overleden en sindsdien zwierf hij rond. Hij at van wat mensen weggooiden en probeerde te overleven en 's nachts ergens te schuilen. De groep schatte hem een jaar of vier. Quinto, Janneke en ik waren in schok. We overlegden wat te doen. Moesten we dit verhaal ‘geloven’ en als het waar was; wat was dan wijsheid. We besloten om één van de vrouwen uit de groep te vragen wat eten voor het kind te kopen (en gaven haar wat geld daarvoor) en om Bosco te melden bij SOS kinderdorp in Gulu town. Ons bezoek aan SOS leverde op dat het ‘geval’ zou worden onderzocht. Als het verhaal klopte zou Bosco eventueel in het SOS dorp kunnen worden opgenomen of eerst tijdelijk in een andere opvang. Er was ook nog sprake van een broertje ergens en ook dat zou worden uitgezocht. We hebben er nog niets over gehoor. Bosco zwerft nu ook in mijn gedachten. Machteloos en verdrietig maakt het me maar ik weet dat dit slechts één van de vele verhalen is van een kind dat slachtoffer werd van een verschrikkelijke oorlog.
The assesment tour.
Op onze ‘assesment tour’ in Noord Oeganda hebben we met zo’n elf verschillende groepen en instellingen die zich bezighouden met oorlog slachtoffers en/ of de opbouw van de samenleving door middel van kunst en cultuur. Gulu Theatre Artists Unlimited is een groep enthousiaste kunst amaterurs die de dansen, muziek en kunst van de Acholi opnieuw onder de aandacht willen brengen van een jonge generatie die tot voor kort alleen de kampen oorlog en verschrikkingen heeft gekend. Amoro Youth Association is een 'Community
Based Organization'(CBO) in een klein dorp zo’n 40 km van Gulu. Ook zij doen aan theater vooral als vorm van voorlichting.
War affected Youth Association (WAYA) is een door een ex-kindsoldaat gestart activiteiten centrum voor oorlogsslachtoffers. Kinderen zonder ouders, alleenstaande moeders met een kind uit een verkrachting en anderen komen hier samen voor allerlei culturele en ‘income generating’ activiteiten.
Through Arts Keep Smiling (TAKS) is een centrum voor de kunsten, opgericht door een Brits- Oegendees kunstenaar (keramist). Zij huist onder andere een groep jongeren die break-dancen (Bouncing Cats) , rappen en aan graffiti kunst doen.
Youth Movers Uganda is een jongeren organisatie die zich vooral richt op voorlichting en ‘empowerment’. De Laroo Primary School is een prachtig gelegen school, gebouwd met geld uit België, die onderdak biedt aan oorlogslachtoffers. Zij hebben goede faciliteiten om volgend jaar het project te huisvesten.
Pearls of Africa is net als Gulu Theatre Artists een culturele groep. Naast al deze groepen spraken we ook met vertegenwoordigers van SOS Kinderdorp Gulu, Warchild en Invisible Children. Organisaties met wie we wellicht niet direct samenwerken maar die wel veel kennis bezitten van de problemen in de regio en wiens advies en ondersteuning we goed kunnen gebruiken. Studenten van de Gulu Universiteit worden waarschijnlijk in de groep trainees opgenomen voor het 2011 project. We hebben niet stilgezeten in vier dag Gulu en twee dagen Kampala
Based Organization'(CBO) in een klein dorp zo’n 40 km van Gulu. Ook zij doen aan theater vooral als vorm van voorlichting.
War affected Youth Association (WAYA) is een door een ex-kindsoldaat gestart activiteiten centrum voor oorlogsslachtoffers. Kinderen zonder ouders, alleenstaande moeders met een kind uit een verkrachting en anderen komen hier samen voor allerlei culturele en ‘income generating’ activiteiten.
Through Arts Keep Smiling (TAKS) is een centrum voor de kunsten, opgericht door een Brits- Oegendees kunstenaar (keramist). Zij huist onder andere een groep jongeren die break-dancen (Bouncing Cats) , rappen en aan graffiti kunst doen.
Youth Movers Uganda is een jongeren organisatie die zich vooral richt op voorlichting en ‘empowerment’. De Laroo Primary School is een prachtig gelegen school, gebouwd met geld uit België, die onderdak biedt aan oorlogslachtoffers. Zij hebben goede faciliteiten om volgend jaar het project te huisvesten.
Pearls of Africa is net als Gulu Theatre Artists een culturele groep. Naast al deze groepen spraken we ook met vertegenwoordigers van SOS Kinderdorp Gulu, Warchild en Invisible Children. Organisaties met wie we wellicht niet direct samenwerken maar die wel veel kennis bezitten van de problemen in de regio en wiens advies en ondersteuning we goed kunnen gebruiken. Studenten van de Gulu Universiteit worden waarschijnlijk in de groep trainees opgenomen voor het 2011 project. We hebben niet stilgezeten in vier dag Gulu en twee dagen Kampala
Een nieuw jaar, een nieuw project.
Het bezoek aan Oeganda heeft ons veel opgeleverd. Veel indrukken, veel ideeën, veel contacten en veel inspiratie. In 2011 willen we met een aantal mensen die we in Gulu hebben ontmoet een project opzetten en uitvoeren. Eerst in Augustus, een schoolvakantie periode in Oeganda. We maken dan een voorstelling met maximaal 60 jongeren uit allerlei groepen en onder leiding van een team van Cre8 aangevuld met ‘stagiaires’ van de verschillende groepen en de universiteit van Gulu. De jongerengroepen die we in Gulu spraken leveren dus zowel de deelnemers als ook toekomstige trainers! In december 2011 gaan deze trainers met de eigen groep aan de slag en maken dan weer een voorstelling. Op die manier komen er dus zo’n zes sub-projecten. Wordt de methodiek verspreid onder een groot aantal groepen in de regio die vervolgens ook nog eens door middel van het Yaden netwerrk verder met elkaar kunnen samenwerken en uitwisselen. Daarnaast gebruiken we dit project voor de finale beschrijving (in woord en beeld) van de Cre8 methode, zodat die kan worden gepubliceerd en verspreid.
We hadden het geluk dat we in Gulu een fantastische ‘man on the ground’ hadden in Quinto Okello (in kostuum op de bovenste foto). Hij is één van de leiders van de Gulu Theatre Artisists Ltd en de regionale contactpersoon voor Yaden, onze samenwerkingspartnerrein Oost Afrika. Hij was enorm behulpzaam bij het leggen van de contacten met de verschillende groepen in de regio en daarnaast wist hij bij elke groep de juiste toon te zetten om een voor ons zo informatief en open mogelijk gesprek met ze te hebben. Er is in de regio veel wantrouwen tegenover NGO’s ( niet- overheid organisaties) en mensen die van buitenaf komen. Deels is dat het gevolg van de oorlog (dat maakt mensen er niet socialer op) en deels omdat er veel NGO’s zijn die de mensen van alles en nog wat opleggen of zich niet aan afspraken houden of verwachtingen scheppen die ze niet waar kunnen maken. Mensen zijn dus sceptisch. Wij hebben vooral enthousiaste en open mensen ontmoet. Trots op hun cultuur, hard werkend aan een nieuwe vreedzame samenleving en enthousiast over over het idee voor een project in 2011.
We hadden het geluk dat we in Gulu een fantastische ‘man on the ground’ hadden in Quinto Okello (in kostuum op de bovenste foto). Hij is één van de leiders van de Gulu Theatre Artisists Ltd en de regionale contactpersoon voor Yaden, onze samenwerkingspartnerrein Oost Afrika. Hij was enorm behulpzaam bij het leggen van de contacten met de verschillende groepen in de regio en daarnaast wist hij bij elke groep de juiste toon te zetten om een voor ons zo informatief en open mogelijk gesprek met ze te hebben. Er is in de regio veel wantrouwen tegenover NGO’s ( niet- overheid organisaties) en mensen die van buitenaf komen. Deels is dat het gevolg van de oorlog (dat maakt mensen er niet socialer op) en deels omdat er veel NGO’s zijn die de mensen van alles en nog wat opleggen of zich niet aan afspraken houden of verwachtingen scheppen die ze niet waar kunnen maken. Mensen zijn dus sceptisch. Wij hebben vooral enthousiaste en open mensen ontmoet. Trots op hun cultuur, hard werkend aan een nieuwe vreedzame samenleving en enthousiast over over het idee voor een project in 2011.
maandag, december 6
Oorlog in Noord Oeganda
Meer dan twintig jaar was noord Oeganda in de greep van oorlog en geweld. De Acholi (http://en.wikipedia.org/wiki/Acholi_people), het dominante volk in de regio, heeft enorm geleden onder het geweld van één van ergste rebellenleiders van de afgelopen 50 jaar; Joseph Kony ( http://nl.wikipedia.org/wiki/Joseph_Kony). Volgens schattingen heeft hij met zijn Lord's Resistance Army, in het Nederlands het verzetsleger van de heer (http://nl.wikipedia.org/wiki/Verzetsleger_van_de_Heer) zo’n 60.000 kinderen ontvoerd en gedwongen te moorden, roven of zich te prostitueren. War Child maakte de film Wit Licht (http://www.witlichtdefilm.nl/ ), samen met Marco Borsato, losjes gebaseerd op dit verhaal.
Gisteren kwam ik terug uit Oeganda. Dagen reisden Janneke (Cre8 penningmeester en fondsenwerver) en ik door Acholi gebied in en rond de stad Gulu en spraken we met organisaties voor en door jongeren en bezig met kunst, cultuur en wederopbouw. Bijvoorbeeld jongeren die in hun boerengemeenschap het probleem van landroof aan de orde willen stellen door middel van voorstellingen. Na lange tijd in kampen te hebben gezeten zijn veel mensen nu teruggekeerd naar hun dorpen en boerderijen. Daar hebben anderen bezit genomen van het land en is er vaak geen schriftelijk bewijs dat het land, voor de vlucht naar het kamp, hun eigendom was. Nu hebben de jongeren geen land om te boeren en een inkomen te verdienen. Daarnaast was het onderwijs in de kampen niet of nauwelijks geregeld en hebben velen er het leven gelaten door de slechte hygiënische omstandigheden en het ongeremd om zich heen grijpen van HIV- Aids. Anderen hebben een culturele groep opgericht om de rijke dans, muziek en vertel traditie van de Acholi weer in ere te herstellen en de kinderen en jongeren die in de kampen zijn geboren en opgegroeid er mee in aanraking te brengen. Er zijn speciale scholen voor door de oorlog getraumatiseerde kinderen en er zijn organisaties die zich via kunst en cultuur richten op het verwerken van de trauma’s bij individuele slachtoffers en de gemeenschap. Met een aantal van hen wil Cre8 in 2011 een project uitvoeren. We willen een voorstelling maken om de rijke Acholi cultuur in al haar facetten te vieren maar ook willen we door middel van dans, muziek, drama en beeldende kunst de problemen, uitdagingen mogelijke ‘oplossingen’ waar jongeren mee komen onder de aandacht brengen van de gemeenschap waarin ze leven en de wereld er om heen. Daarnaast krijgen een aantal groepen de kans om een eigen ‘productie’ te maken met training en ondersteiuning van Cre8 en haar Oost afrikaanse partner YADEN (http://www.yadeneastafrica.org/)
Filmpje over de oorlog in Noord Oeganda en de LRA In de afgelopen jaren stond Noord Oeganda regelmatig in het middelpunt van de (media) belangstelling. Het kidnappen van kinderen, massale verkrachtingen en verminkingen, oorlog en ongekend geweld. Nu leven de mensen niet meer in kampen, men vormt voorzichtig gemeenschappen met hen die hebben overleeft. De oorlog is nu voorbij, de media en de rest van de wereld richt zijn blik op nieuwe brandhaarden als Darfur. Maar het ‘echt’ verwerken van de oorlog en het oppakken van het ‘normale’ leven moeten nog gaan beginnen en daaraan wil Cre8 een steentje bijdragen. Of zo als Janneke het zegt; wij maken een prachtige kraal in een lange ketting.
Gisteren kwam ik terug uit Oeganda. Dagen reisden Janneke (Cre8 penningmeester en fondsenwerver) en ik door Acholi gebied in en rond de stad Gulu en spraken we met organisaties voor en door jongeren en bezig met kunst, cultuur en wederopbouw. Bijvoorbeeld jongeren die in hun boerengemeenschap het probleem van landroof aan de orde willen stellen door middel van voorstellingen. Na lange tijd in kampen te hebben gezeten zijn veel mensen nu teruggekeerd naar hun dorpen en boerderijen. Daar hebben anderen bezit genomen van het land en is er vaak geen schriftelijk bewijs dat het land, voor de vlucht naar het kamp, hun eigendom was. Nu hebben de jongeren geen land om te boeren en een inkomen te verdienen. Daarnaast was het onderwijs in de kampen niet of nauwelijks geregeld en hebben velen er het leven gelaten door de slechte hygiënische omstandigheden en het ongeremd om zich heen grijpen van HIV- Aids. Anderen hebben een culturele groep opgericht om de rijke dans, muziek en vertel traditie van de Acholi weer in ere te herstellen en de kinderen en jongeren die in de kampen zijn geboren en opgegroeid er mee in aanraking te brengen. Er zijn speciale scholen voor door de oorlog getraumatiseerde kinderen en er zijn organisaties die zich via kunst en cultuur richten op het verwerken van de trauma’s bij individuele slachtoffers en de gemeenschap. Met een aantal van hen wil Cre8 in 2011 een project uitvoeren. We willen een voorstelling maken om de rijke Acholi cultuur in al haar facetten te vieren maar ook willen we door middel van dans, muziek, drama en beeldende kunst de problemen, uitdagingen mogelijke ‘oplossingen’ waar jongeren mee komen onder de aandacht brengen van de gemeenschap waarin ze leven en de wereld er om heen. Daarnaast krijgen een aantal groepen de kans om een eigen ‘productie’ te maken met training en ondersteiuning van Cre8 en haar Oost afrikaanse partner YADEN (http://www.yadeneastafrica.org/)
Filmpje over de oorlog in Noord Oeganda en de LRA In de afgelopen jaren stond Noord Oeganda regelmatig in het middelpunt van de (media) belangstelling. Het kidnappen van kinderen, massale verkrachtingen en verminkingen, oorlog en ongekend geweld. Nu leven de mensen niet meer in kampen, men vormt voorzichtig gemeenschappen met hen die hebben overleeft. De oorlog is nu voorbij, de media en de rest van de wereld richt zijn blik op nieuwe brandhaarden als Darfur. Maar het ‘echt’ verwerken van de oorlog en het oppakken van het ‘normale’ leven moeten nog gaan beginnen en daaraan wil Cre8 een steentje bijdragen. Of zo als Janneke het zegt; wij maken een prachtige kraal in een lange ketting.
Abonneren op:
Posts (Atom)