Moses

Dinsdag was ik een dag lang te gast bij de familie van Moses. Ik was daar de Zondag er voor al langs geweest om ze te groeten en om cadeautjes langs te brengen. Ik had toen afgesproken dat ik op Dinsdag een dag lang zou langskomen met een camera om een impressie te filmen van hun dagelijks leven. En dus stond ik ‘s ochtends om half zeven voor hun hut met mijn camera en nog een tas met kinderkleding die ik had meegenomen uit Nederland. De familie was net wakker en moses stond al in schooluniform klaar om als hoofdrolspeler te fungeren.

Grootmoeder Margaret leeft op het stukje land van haar overleden man, een botenbouwer, samen met haar zoon Amos, zijn vrouw Karen, hun vier kinderen, zes overgebleven kleinkinderen van overleden zonen en dochters en een dochter van een van de twee overleden overige vrouwen van haar man. Amos, die dankzij een gulle gift uit Nederland onlangs is ‘afgestudeerd’ als timmerman derde graads is een bedrijfje begonnen met een paar gereedschappen die nog in huis waren. Zijn moeder heeft zich voorgenomen om een huisje te bouwen op haar land om met de verhuur hiervan zelf wat geld te kunnen verdienen. Karen zou graag een handeltje in tweede hands kleding beginnen en Eunice zou graag een opleiding volgen tot kleermaakster, maar voor dat alles is natuurlijk geen geld. Dankzij het sponsorgeld van mij en een vriendinkan de familie zich nu twee maaltijden per dag veroorloven in plaats van de ene karige maaltijd in het verleden en gaan Moses en Violet nu naar school, maar daarna is het geld op. Het kleine beetje geld dat er soms over blijft wordt gebruikt om zaken als malariatabletten en dergelijke te kopen indien nodig. Toen Lidia, een van de zes weeskinderen naar het voortgezet onderwijs moest werden de enige twee koeien van de familie verkocht.

De familie leeft al enkele generaties als vissers aan het Victoria meer, maar komt oorspronkelijk uit het noorden. Het zijn dan ook geen luo’s, maar Bantu’s. Toch leven ze hier volgens de Luo tradities. Hoewel Amos, die zeer goed engels spreekt, me vertelde dat ze zich aan veel tradities, waaronder polygamie, niet meer houden, mede door de verschrikkingen als AIDS.

Eerder vertelde ik al over de 400 euro die ik uit Nederland had meegekregen voor de familie en dat ik er gereedschappen voor wilde kopen. Dat gaan we ook doen. Na overleg met de familie en met de mensen van de Dunga development foundation heb ik besloten om Amos naar een voortgezette timmermans opleiding te sturen, Eunice naar een kleermakersopleiding en Aunt Margaret en haar schoondochter op weg te helpen met een handeltje in tweedehands kleding. De gereedschappen voor Amos worden ‘gegeven’ in de vorm van een ‘zachte’ lening en de rest wordtgesponsord onder bepaalde voorwaarden. Op de ze manier is de familie hopelijk in staat om de draad weerop te pakken en aan een toekomst te bouwen waarbij ze niet langer afhankelijk zullen zijn van een donor uit Nederland.

Tijdens een wandeling door Dunga, samen met Amos, heb ik schrijnende gevallen van armoede gezien. Vooral daar waar alle volwassen mannen en soms ook alle vrouwen zijn weggevallen is de armoede echt hartverscheurend. Moedeloosheid en zelfs de neiging om zo snel mogelijk het vliegtuig terug naar huis te nemen overvallen me hier regelmatig. Maar dat wist ik van te voren. Vorig jaar was een schok en dit keer is de hevigheid van de schok niet minder. Hoe meer ik in de materie duik, hoe duidelijker wordt het beeld van de enorme ramp die zich voor mijn ogen afspeelt. Alleen een alles verwoestende oorlog of ramp als die op Sri Lanka zal nog erger zijn.